პირველ რიგში ორიოდე სიტყვით TED.com-ის  შესახებ. TED-მა სტარტი 1984 წელს აიღო, ყოველწლიური კონფერენციები კი დაიწყო 1990 წელს და მას შემდეგ მასპინძლობს მსოფლიოში წამყვან მეცნიერებს, პოლიტიკოსებს, კულტურის სფეროს წარმომადგენლებს და სხვებს რომელთაც საშუალება ეძლევათ მაქსიმუმ 18 წუთში, რაც შეიძლება საინტერესოდ, ეფექტურად და კრეატიულად ისაუბრონ თავიანთი მიღწევების, ქმნილებების, წარმატებების, იდეების შესახებ და მისცენ რჩევები, რეკომენდაციები მრავალრიცხოვან აუდიტორიას.

TED.com-ის პირველი ვიდეო-საუბარი, 1984 წელი სონის კომპაქტ დისკის (Sony CD) პრეზენტაცია 

ვუყურებ TED-ის ვიდეოებს და მახსენდება ლექციები, რომელსაც უნივერსიტეტში სწავლის პერიოდში სხვადასხვა დროს ვესწრებოდი. ლექციების უმრავლესობა მოსაწყენი და ძილის მომგვრელი იყო, წიგნიდან ან კონსპექტიდან ამოკითხული უინტერესო, ათწლეულების დაძველების აკადემიური ტექსტით და ზარმაცი, სკამზე გაუნძრევლად მჯდომი ლექტორებით. თუმცა იყვნენ თითზე ჩამოსათვლელი ლექტორებიც (კერძოდ ორ თითზე), რომელთა ლექციების დროს აუდიტორია სავსე იყო, ისინი კარგად ფლობდნენ ორატორის ხელოვნებას, იცოდნენ როგორ უნდა ჩაეტიათ თავიანთ სათქმელი 45-50 წუთში, კომპაქტურად და რაც მთავარია ძალიან საინტერესოდ და ნაყოფიერად. მათი ლექციები გაჯერებული იყო საგნის ირგვლივ საინტერესო ისტორიებით, შიგადაშიგ იუმორით ან რამდენიმე წამიანი თემის შეცვლით, ჟესტიკულაციით, მიმიკით და აუდიტორიაში აქეთ-იქეთ სიარულით. მე არ ვამბობ რომ ლექტორი, ამ შემთხვევაში პირობითად სიტყვის წარმომთქმელი, მალაყებზე უნდა გადავიდეს, თუმცა თუ კი ასეთი საქმე აიღო თავის თავზე, ვფიქრობ ყველაფერი უნდა გააკეთოს იმისთვის რომ აუდიტორიას არ დაეძინოს, პირიქით მართოს დამსწრეთა ყურადღება და გაუღვივოს ინტერესი უწყვეტად. ამ მხრივ სერიოზული რეფორმებია ჩასატარებელი, გარდა იმისა რომ ბევრი მათგანი მთელი რიგი მიზეზების გამო პროფესიონალურ ასპექტში უბრალოდ გაიყინა, გადმოცემის უნარ-ჩვევები კიდევ ცალკე პრობლემაა. 

Elizabeth Gilbert: Your elusive creative genius

TED.com-ის ყველაზე პოპულარული ვიდეო-საუბრების ოცეული .

ახლა რაც შეეხება TED.COM-ის თარგმანებს. იმისათვის რომ არაინგლისურენოვანი აუდიტორიისთვის ასეთი საინტერესო და მრავალფეროვანი მასალა ხელმისაწვდომი ყოფილიყო, 2009 წლის მაისში დაიწყო TED-ის თარგმანის პროექტი. თავდაპირველად, პროექტის გასაშვებად პროფესიონალმა მთარგმნელებმა გადათარგმნეს რამდენიმე ათეული ვიდეო-საუბარი 20 ენაზე. ამის შემდეგ უკვე პროექტი მოხალისე მთარგმნელების მხრებზე დგას. დღევანდელი მონაცემებით თარგმანები შესრულებულია 94 ენაზე, იმუშავა 8580-მა მთარგმნელმა და დევს 33577 თარგმანი.

ყველაზე აქტიური მთარგმნელები:

 ანვარ დაფა – ალა      ელს დე კეისერ         იდო დეკერს                     ანტონ ჰიკოვ 

ენა – არაბული               ენა – ჰოლანდიური       ენა – ებრაული                            ენა – ბულგარული

842 თარგმანი                838 თარგმანი         830 თარგმანი                               636 თარგმანი

ვიდეო-საუბრების თარიღების და ფორუმზე გახსნილი თემის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, ქართულენოვანი მოხალისეებიც მალე შეურთდნენ ამ კეთილ საქმეს და თავიანთი წვლილიც შეიტანეს. ამ დროისთვისTED.com-ზე დაახლოებით 100-მდე ვიდეო-საუბარი დევს ქართული სუბტიტრებით –   საუბრები ქართული სუბტიტრებით .
რასაკვირველია გაგიჩნდათ კითხვა თუ ვინ ამოწმებს თარგმანის ხარისხს. ამისთვის TED-მა მთარგმნელების დასახმარებლად შეიმუშავა შესაბამისი წესები. პირველ რიგში ვიდეო-საუბარს თან ახლავს პროფესიონალურად დამუშავებული (და სპიკერის მიერ დადასტურებული) ვიდეოს ინგლისურენოვანი ტექსტური ვერსია, ამგვარად ყველა მთარგმნელს აქვს ერთი მყარი, ტექსტური წყარო და არ ეყრდნობიან სმენით მიღებულ ინფორმაციას (რაც შეიძლება განსხვავდებოდეს). TED-ი მოითხოვს რომ გამოქვეყნებამდე თითოეული თარგმანი შემოწმდეს ამ ენაზე მოსაუბრე მეორე მთარგმნელის მიერ. ავტომატურად არაფერი ქვეყნდება საბოლოო სიტყვა TED-ს ეკუთვნის, ასევე მუშაობს ფიდბექის სისტემა თარგმანის ხარისხის სამომავლოდ გაუჯობესებისთვის.

ვინიცობაა თარგმნის სურვილი გაგიჩნდეთ, შეგიძლიათ დარეგისტრირდეთ TED.com-ზე და გაეცნოთ წესებს, ეს ზუსტად ის ერთ-ერთი შემთხვევაა როდესაც უფასოდ თარგმნა ძალიან მნიშვნელოვანი და ღირებულია. 😉

რამდენიმე ვიდეო-საუბარი ქართული სუბტიტრებით –

მოვახდინოთ რევოლუცია განათლებაში!

არიანა ჰაფინგტონი: როგორ უნდა მიაღწიოთ წარმატებას? მეტი იძინეთ.

შერილ სენდბერგი: ” რატომ არიან ჩვენს შორის ასე ცოტა მმართველი ქალბატონები? “

ერთი სიტყვით, თუ იცით ინგლისური ენა ცოდნას გაიმრავალფეროვნებთ, თუ ახლა სწავლობთ გაიუმჯობესებთ სმენით უნარ-ჩვევებს ინგლისურ ენაში, ხოლო თუ არ იცით, შეგიძლიათ ქართულად ან სხვა ნაცნობ ენაზე დატკბეთ ამ ვიდეო-საუბრებით.  😉